算法原理 ======== 本节详细推导 AtomSCF 中实现的各种方法的数学公式和数值离散化方案。 .. toctree:: :maxdepth: 2 hartree_fock density_functional numerical_methods 概述 ---- 原子电子结构计算的核心是求解多电子 Schrödinger 方程。由于球对称性,问题可简化为径向一维: .. math:: \\left[-\\frac{1}{2}\\frac{d^2}{dr^2} + \\frac{\\ell(\\ell+1)}{2r^2} + v_{\\text{eff}}(r)\\right] u_{n\\ell}(r) = \\varepsilon_{n\\ell} u_{n\\ell}(r) 其中 $u_{n\\ell}(r) = r R_{n\\ell}(r)$ 为径向波函数,$v_{\\text{eff}}(r)$ 为有效势能。 自洽场方法 ---------- HF 和 DFT 都采用自洽场 (SCF) 迭代框架: 1. **初始猜测**: 使用类氢轨道或 Slater 屏蔽估计 2. **构造有效势**: 计算 Hartree 势、交换势/泛函 3. **求解方程**: 对角化 Fock/Kohn-Sham 矩阵 4. **更新密度**: 用新轨道重建电子密度 5. **收敛检查**: 判断密度变化是否低于阈值 6. **密度混合**: $\\rho^{(n+1)} = \\alpha \\rho_{\\text{new}} + (1-\\alpha) \\rho^{(n)}$ 方法对比 -------- .. list-table:: :header-rows: 1 :widths: 20 30 25 25 * - 方法 - 有效势 $v_{\\text{eff}}$ - 优点 - 缺点 * - RHF - $v_H + \\hat{K}_{\\text{RHF}}$ - 精确交换,闭壳层准确 - 开壳层强制配对,无关联 * - UHF - $v_H^{\\sigma} + \\hat{K}_{\\sigma}$ - 自旋极化,开壳层改进 - 自旋污染,无关联 * - LSDA - $v_H + v_{xc}[n_{\\uparrow}, n_{\\downarrow}]$ - 包含关联,速度快 - 局域近似,低估带隙 符号约定 -------- - 原子单位: $\\hbar = m_e = e = 4\\pi\\epsilon_0 = 1$ - 能量单位: Hartree (Ha), 1 Ha = 27.211 eV - 长度单位: Bohr (a₀), 1 a₀ = 0.529 Å - 角动量量子数: $\\ell = 0$ (s), 1 (p), 2 (d), ... - 自旋标记: $\\sigma = \\uparrow$ (up), $\\downarrow$ (down)